Η κακοποίηση, κακομεταχείριση και εκμετάλλευση ηλικιωμένων είναι ένα έγκλημα που μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε. Είναι σημαντικό όλοι να γνωρίζουμε τα βασικά σημεία σχετικά με το σοβαρό αυτό ζήτημα. Η προστασία των ευάλωτων ηλικιωμένων ανθρώπων από την κακοποίηση κάθε μορφής πρέπει να εντάσσεται στις προτεραιότητες μιας κοινωνίας. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί με μακροχρόνιες, συνεχείς προσπάθειες διαφώτισης, συλλογικής προσπάθειας, κοινών προσπαθειών και αλληλεγγύης.
Η κακοποίηση, κακομεταχείριση ή εκμετάλλευση ηλικιωμένου περιλαμβάνουν οποιαδήποτε ενσυνείδητη, σκόπιμη ή αμελή ενέργεια που προκαλεί βλάβη ή σοβαρό κίνδυνο πρόκλησης βλάβης σε ένα ηλικιωμένο άτομο στο σωματικό, ψυχικό, συναισθηματικό ή οικονομικό τομέα.
Η κακοποίηση ηλικιωμένων περιλαμβάνει ευρύ φάσμα κακόβουλων ενεργειών:
Όσο απίστευτο και εάν φαίνεται, σε πολλές περιπτώσεις αυτοί που κακοποιούν ηλικιωμένους είναι μέλη της οικογένειας τους.Συχνά πρόκειται για ένα παιδί τους που είναι ενήλικας ή μπορεί να είναι ο ή η σύζυγος. Επίσης διάφοροι βαθμοί κακομεταχείρισης μπορεί να γίνονται σε οποιασδήποτε μορφής κέντρου που αναλαμβάνει τη φροντίδα ή την περίθαλψη ηλικιωμένων.
Χρειάζεται εγρήγορση για την ανίχνευση κακομεταχείρισης και οποιασδήποτε μορφής βίας σε ηλικιωμένο.Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης, η προσεκτική εξέταση και ανάλυση των γεγονότων μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση του ατόμου ή των ατόμων που ευθύνονται και τα οποία δυνατόν να προέρχονται από ευρύ φάσμα καταστάσεων σχετικών με τον ηλικιωμένο.
Τα σημεία που δείχνουν ότι υπάρχει κακοποίηση, κακομεταχείριση ή εκμετάλλευση ηλικιωμένου είναι πολλά και μπορεί να εντάσσονται σε διάφορες μορφές κακοποίησης, του σωματικού, σεξουαλικού, συναισθηματικού ή οικονομικού τομέα.
Η παρατήρηση ορισμένων καταστάσεων δυνατόν να δημιουργεί υποψίες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
Η κακοποίηση, κακομεταχείριση ή εκμετάλλευση ηλικιωμένου περιλαμβάνουν οποιαδήποτε ενσυνείδητη, σκόπιμη ή αμελή ενέργεια που προκαλεί βλάβη ή σοβαρό κίνδυνο πρόκλησης βλάβης σε ένα ηλικιωμένο άτομο στο σωματικό, ψυχικό, συναισθηματικό ή οικονομικό τομέα.
Η κακοποίηση ηλικιωμένων περιλαμβάνει ευρύ φάσμα κακόβουλων ενεργειών:
- Σωματική κακοποίηση: Χρήση βίας για σκοπούς απειλής ή πρόκλησης πόνου, τραύματος ενός ευάλωτου ηλικιωμένου ατόμου
- Συναισθηματική βία: Λεκτικές επιθέσεις, απειλές, απόρριψη, απομόνωση ή υποτιμητική συμπεριφορά που προκαλούν ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ψυχικό πόνο, αγωνία ή καταπόνηση σε ένα ηλικιωμένο
- Σεξουαλική κακοποίηση: Σεξουαλική επαφή που επιβάλλεται με βία, παραπλανητικά, κατόπιν απειλής ή με διαφορετικό τρόπο εξαναγκασμού σε άλλο άτομο περιλαμβανομένου και οποιουδήποτε ατόμου που δεν είναι σε θέση να δώσει τη συγκατάθεση του
- Εκμετάλλευση: Κλοπή, απάτη, κατάχρηση ή αμέλεια από υπεύθυνο άτομο και ανάρμοστη χρήση επιρροής για επίτευξη ελέγχου επί των χρημάτων ή της περιουσίας ηλικιωμένου ατόμου
- Αμέλεια: Η αποτυχία ή η άρνηση ατόμου που έχει την ευθύνη της φροντίδας ευάλωτου ηλικιωμένου για να του παρέχει ασφάλεια και εκπλήρωση των σωματικών και αισθηματικών του αναγκών
- Εγκατάλειψη: Η εγκατάλειψη ευπαθούς, αδύναμου και ευάλωτου ηλικιωμένου από οποιονδήποτε έχει το καθήκον φροντίδας του
- Ανεπάρκεια κατανόησης: Η αδυναμία αντίληψης από κάποιον που φροντίζει ένα ηλικιωμένο ότι οι συνέπειες των δικών του ενεργειών ή της απραξίας του, οδηγούν ή δυνατόν να οδηγήσουν σε βλάβες ή σε διακινδύνευση του
- Οι ηλικιωμένοι που έχουν προβλήματα μνήμης ή που παρουσιάζουν κάποια μορφή άνοιας ή που σωματικά εξαρτώνται από άλλους κινδυνεύουν πιο πολύ να είναι θύματα κακομεταχείρισης ή κακοποίησης
- Οι ηλικιωμένοι με κατάθλιψη ή που είναι μόνοι ή που δεν έχουν κοινωνική στήριξη κινδυνεύουν επίσης περισσότερο
- Τα άτομα που φροντίζουν ηλικιωμένους που είναι υπερβολικά στρεσαρισμένα λόγω του ότι δεν αντεπεξέρχονται στο βάρος των ευθυνών για τη φροντίδα παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν συμπεριφορές κακοποίησης
- Άτομα που φροντίζουν ηλικιωμένο από τον οποίο έχουν υψηλού βαθμού συναισθηματική ή οικονομική εξάρτηση
- Άτομα που φροντίζουν ηλικιωμένους με ιστορικό χρήσης ή κατάχρησης ουσιών ή κακομεταχείρισης άλλων
Όσο απίστευτο και εάν φαίνεται, σε πολλές περιπτώσεις αυτοί που κακοποιούν ηλικιωμένους είναι μέλη της οικογένειας τους.Συχνά πρόκειται για ένα παιδί τους που είναι ενήλικας ή μπορεί να είναι ο ή η σύζυγος. Επίσης διάφοροι βαθμοί κακομεταχείρισης μπορεί να γίνονται σε οποιασδήποτε μορφής κέντρου που αναλαμβάνει τη φροντίδα ή την περίθαλψη ηλικιωμένων.
Χρειάζεται εγρήγορση για την ανίχνευση κακομεταχείρισης και οποιασδήποτε μορφής βίας σε ηλικιωμένο.Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης, η προσεκτική εξέταση και ανάλυση των γεγονότων μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση του ατόμου ή των ατόμων που ευθύνονται και τα οποία δυνατόν να προέρχονται από ευρύ φάσμα καταστάσεων σχετικών με τον ηλικιωμένο.
Τα σημεία που δείχνουν ότι υπάρχει κακοποίηση, κακομεταχείριση ή εκμετάλλευση ηλικιωμένου είναι πολλά και μπορεί να εντάσσονται σε διάφορες μορφές κακοποίησης, του σωματικού, σεξουαλικού, συναισθηματικού ή οικονομικού τομέα.
Η παρατήρηση ορισμένων καταστάσεων δυνατόν να δημιουργεί υποψίες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
- Η ύπαρξη στο σώμα του ηλικιωμένου σημείων κτυπημάτων, τραυματισμών, ορισμένων μορφών εγκαύματος, φουσκάλες ή βλάβες δέρματος από κάψιμο τσιγάρου. Επίσης όταν οι εξηγήσεις για τραύματα ή άλλη σωματική καταπόνηση του ηλικιωμένου που αναγνωρίζονται δεν ταιριάζουν ή δεν συνάδουν με τις εξηγήσεις που δίνονται για το τι τα προκάλεσε
- Η απρόσμενη, ασυνήθιστη απόσυρση του ηλικιωμένου από τις συνήθεις του δραστηριότητες, αλλαγές στο επίπεδο εγρήγορσης του, ή άλλες μορφές ασυνήθιστης συμπεριφοράς μπορεί να σχετίζονται με συναισθηματική κακομεταχείριση ή παραμέληση
- Μώλωπες γύρω από τους μαστούς ή στη γεννητική περιοχή και ύπαρξη ανεξήγητων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νόσων που δυνατόν να είναι το αποτέλεσμα άσκησης σεξουαλικής βίας σε ηλικιωμένο
- Ξαφνικές αλλαγές στα οικονομικά, στους λογαριασμούς, αλλαγές σε διαθήκες ή σε διαχειρίσεις κεφαλαίων, ασυνήθιστες αποσύρσεις χρημάτων από τραπεζικούς λογαριασμούς, έκδοση επιταγών που γίνονται ως δάνεια ή δώρα και απώλεια περιουσίας δυνατόν να σχετίζονται με εκμετάλλευση ηλικιωμένου
- Τα έλκη στο σώμα λόγω κατάκλισης που αφήνονται παραμελημένα χωρίς την κατάλληλη φροντίδα, η μη παροχή της δέουσας ιατρικής ή οδοντιατρικής περίθαλψης, ο ακάθαρτος ρουχισμός, η κακή ατομική υγιεινή, η απουσία φροντίδας των μαλλιών ή των νυχιών που αφήνονται να μεγαλώνουν υπερβολικά, η ασυνήθιστη και ανεξήγητη απώλεια βάρους μπορεί να είναι δείκτες που έχουν σχέση με διάφορες μορφές παραμέλησης, εγκατάλειψης ή κακομεταχείρισης ηλικιωμένου